Erfgoedhalte Ieper - Bellewaardebeekpad

Grenzend aan de dorpskern van Sint-Jan en het Jan Yperman Ziekenhuis wordt binnenkort een groot ecologisch landschapspark aangelegd. Deze site herbergt een uniek stukje Ieperse geschiedenis. 800 jaar geleden bouwt men, op zowat een kilometer buiten de stad, een nieuwe leprozerie die vanaf 1400 ‘Hoge Zieken’ wordt genoemd.

Lepra of melaatsheid is van de 11de tot de 16de eeuw één van de belangrijkste ziektes in Europa. ‘Een straf van God’ wordt het genoemd. Toch is het ook een vorm van christelijke barmhartigheid om leprozen te helpen.

De leprozerie is afgesloten met een toegangspoort. Het domein omvat naast een kapel en de huizen van de priester en ontvanger ook een vrouwenen mannenhuis voor de zieken. De gemeenschap is in eerste instantie zelfvoorzienend met een eigen hoeve, bakkerij en brouwerij. Rond 1400 baat een pachter de hoeve uit.

Hoge Zieken is één van de belangrijkste leprozerieën van het graafschap Vlaanderen. Jaarlijks worden er zo’n 80 à 100 patiënten gekeurd. Melaatsen van Ieper, Kortrijk, Oudenaarde en zelfs Dendermonde komen naar Sint-Jan om tot een leprozerie toegelaten te worden. Het is een voorrecht om er te wonen. Eens toegelaten wordt je bezit volledig of gedeeltelijk overgenomen door de leprozerie.

Bij de leprozerie hoort een kapel met kerkhof. Vanaf 1677 mogen de parochianen van Sint-Jan de kapel gebruiken voor bepaalde vieringen zoals deze van de heilige Brigida. In afwachting van een nieuwe parochiekerk, die er nooit kwam, wordt de kapel meer gebruikt en groeit ze in 1753 uit tot de parochiekerk van Sint-Jan.

In het midden van de 17de eeuw verdwijnt lepra in onze streken. De leprozerie raakt buiten gebruik. De vrijgekomen grond wordt bij de bestaande hoeve ‘Het Goed der Hoge Zieken’ gevoegd. De grote boerderij met walgracht is tot de Eerste Wereldoorlog bewoond. Na de oorlog wordt de hoeve in de Groenestraat heropgebouwd.

De site krijgt vanaf de jaren zeventig een nieuwe functie. Het Onze-Lieve-Vrouwhospitaal in de Lange Torhoutstraat raakt verouderd en barst uit zijn voegen. Het OCMW vindt een nieuwe locatie in Sint-Jan. Het terrein van 20 hectare wordt voorbehouden voor een nieuwbouw.

In 1976 verleent de toenmalige minister zijn akkoord en drie jaar later opent een eerste afdeling voor chronisch zieken de deuren. De ministeriële papiermolen schuift de overige bouwwerken
op de lange baan. Pas op 20 januari 1989 wordt het nieuwe ziekenhuis officieel geopend.

Op 1 juni 1998 fuseert het Onze-Lieve-Vrouwhospitaal met de Kliniek Zwarte Zusters en het Poperingse Mariaziekenhuis. Zo ontstaat het Jan Yperman Ziekenhuis.

Vanaf 2024 wordt er grenzend aan het Jan Yperman ziekenhuis en de dorpskern van Sint-Jan een ecologisch park aangelegd waar het aangenaam vertoeven is voor mensen, planten en dieren. Dit is het zicht op de nieuwe brug en de moeraszone.

Benieuwd naar de plannen van het volledige park? Meer info op www.ieper.be/park-sint-jan

Fotogalerij erfgoedhalte Ieper - Bellewaardebeekpad